سرفصل های مقاله
5 / 5 ( 2 امتیاز )
اگر تا به حال با موضوعات کسب کار سر و کار داشته اید حتما نام بیزنس پلن (Business Plan) و طرح کسب و کار برایتان آشناست ولی واقعا تعریف طرح کسب و کار یا بیزنس پلن چیست و چرا وجود آن برای هر کسب و کار حیاتی است؟
بیزنس پلن یا طرح کسب و کار، سندی مکتوب از آینده کسب و کار شماست. نوشته‌ای که نشان می‌دهد نقشه و برنامه شما چیست و چگونه و به چه روشی به هدف خود دست خواهید یافت.
این طرح می‌تواند یاری‌رسان کارمندان و مدیران برای انجام وظایفشان در راه رسیدن به اهداف باشد و یا برای جلب نظر خوانندگان این طرح که می‌توانند سرمایه‌گذاران بالقوه باشند مورد استفاده قرار گیرد. همچنین بیزنس پلن می‌تواند برای جذب کارمندان کلیدی، ایجاد چشم‌انداز مشاغل جدید، در مذاکره با تأمین‌کنندگان و حتی کمک به مدیران در مورد درک عمیق‌تر هویت شرکت و نحوه مدیریت بهترشان ابزاری مفید باشد.
بنابراین لازم است بدانیم که چه چیزهایی در طرح کسب و کار باید رعایت شود و مواردی که باید گنجانده شود در بیزنس پلن چیست؟ به بیان ساده یک طرح کسب و کار نشان‌دهنده اهداف تجاری شماست و استراتژی‌هایی را که شما برای رسیدن به اهدافتان استفاده می‌کنید، بیان می‌کند.
همچنین مشکلات احتمالی که ممکن است تجارتتان با آنها روبرو شود و راه‌های حل آنها، ساختار سازمانی شرکت (شامل عناوین و مسئولیت ها) و میزان سرمایه مورد نیاز برای تأمین مالی را نشان می‌دهد.
بیزنس پلن چیست و اجزای بیزنس پلن (Business Plan)حال ببینیم جزئیات و اجزای یک بیزنس پلن چیست؟ یک بیزنس پلن خوب از دستورالعمل‌های عمومی تأیید شده و فرم و محتوای مشخص پیروی می‌کند و به طور کلی سه بخش اصلی برای یک بیزینس پلن وجود دارد:
اولین بخش، مفهوم کسب و کار است که در این قسمت در مورد صنعتی که کسب و کار در آن قرار دارد، ساختار تجاری، محصول یا خدمات خاص و چگونگی برنامه‌ریزی برای موفقیت کسب و کار توضیح داده می‌شود.
دومین بخش، تحلیل بازار هدف است که در اینجا مشتریان بالقوه توصیف و تحلیل می‌شوند که چه کسانی و کجا هستند، چه چیزی باعث می‌شود آنها از محصولات یا خدمات ما خریداری نمایند و ….. در اینجا همچنین وضعیت رقبا و چگونگی پیروزی در این بازار رقابتی با استناد بر مزایای رقابتی شرکت ما مشخص می‌شود. لازم به توضیح است که برای انجام تحلیل محیط و شرایط داخلی و خارجی کسب و کارمان، تجزیه و تحلیل SWOT ابزار مناسبی خواهد بود.
سرانجام بخش مالی شامل میزان و نحوه درآمد، جریان وجوه نقد، ترازنامه و صورت‌های مالی و سایر اطلاعات و تحلیل‌های مالی موجود قرار می‌گیرد. برای نوشتن این بخش ممکن است به کمک حسابدار یا نرم‌افزار تخصصی نیاز داشته باشید.
با شکستن این سه بخش به اجزای کوچکتر و تخصصی‌تر، یک طرح توجیهی کسب و کار شامل مؤلفه‌های اصلی زیر خواهد بود:
خلاصه مدیریتی (Executive Summary) توصیف شرکت (Company Description) تحلیل بازار (Market Analysis) سازمان و مدیریت (Organization and Management) خط تولید و محصولات (Service or Product Line) بازاریابی و فروش (Marketing and Sales) درخواست تأمین مالی (Funding Request) پیش بینی‌های مالی (Financial Projections) ضمیمه برنامه کسب و کار (Business Plan)علاوه بر این موارد، یک بیزنس پلن باید دارای یک کاور و جلد مناسب، صفحه عنوان و فهرست مطالب باشد.
ضرورت وجود طرح کسب و کاراگر برای شما این سؤال مطرح شود که ضرورت داشتن بيزنس پلن چيست و چه کسانی نیاز به بیزنس پلن دارند، باید بگوییم تنها کسی که به این طرح احتیاج ندارد کسی است که به تجارت نمی‌پردازد. در واقع هر فردی که کاری همراه با سرمایه‌گذاری را شروع می‌کند و یا گسترش می‌دهد، منابع قابل توجهی بودجه، انرژی و زمان را برای کسب سود به کار می‌گیرد، باید زمان لازم را برای تهیه طرح کسب و کار خود صرف کند.
نویسنده طرح کسب و کار برای استارتاپ‌ها کارآفرینانی هستند که برای شروع تجارت خود اقدام به نوشتن این طرح کرده‌اند و در حقیقت بسیاری از شرکت های بزرگ امروزی کار خود را بر روی کاغذ در قالب طرحی برای متقاعد کردن سرمایه‌گذاران شروع کرده‌اند. در واقع بیزنس پلن ابزاری ضروری برای شروع یک کسب و کار جدید است و معمولاً بانکها و بنگاه های سرمایه‌گذاری، پیش‌شرط سرمایه‌گذاری را داشتن طرح توجیهی کسب و کار تعیین می‌کنند.
شرکت هایی که سالهاست فعالیت دارند نیز باید بیزنس پلن داشته باشند و به صورت دوره‌ای بازبینی شود تا در صورت دستیابی به اهداف و استراتژی‌های قبلی، نسبت به تحولات جدید، برنامه‌ها و نقشه‌های جدید تبیین شوند تا شرکت همواره در مسیر رشد و توسعه گام بردارد.
بسیاری از شرکت هایی که در میانه راه توسعه خود قرار دارند، گاهی برای کسب بودجه بیشتر برای رشد و پیشرفت به مبالغ بالاتری سرمایه احتیاج دارند، که این موقعیت می‌تواند برای سرمایه‌گذاران جذابتر باشد، پس نیازمند بیزنس پلن خواهند بود.
در اینجا چک لیستی شامل هفت دلیل برای فکر کردن در مورد به‌روز کردن طرح کسب و کارها آورده شده است که اگر فقط یک مورد از آن در مورد شما صدق می‌کند، زمان بازبینی و آپدیت طرح کسب وکارتان فرا رسیده است.
دوره مالی جدید نزدیک است. اگر صنعتی که در آن فعالیت دارید بسیار سریع در حال تغییر و رشد است می‌توانید برنامه خود را به صورت سالانه، سه ماهه و یا ماهانه به روز نمایید. به بودجه بیشتر نیاز دارید تا کسب و کارتان بتواند به حیات خود ادامه دهد. تغییر قابل توجهی در بازار رخ داده است. تغییر سلایق مشتری، روند ادغام مشتریان و تغییر قوانین نظارتی و … شرکت شما در حال توسعه محصول، فناوری، خدمات یا مهارت جدیدی است. اگر از زمانی که برای اولین بار طرح کسب و کار خود را نوشتید هیچ تغییری در آن نداده‌اید، زمان به روز رسانی فرا رسیده است. تغییراتی در سیستم مدیریتی شرکتتان داشته‌اید و مدیران جدید باید اطلاعات جدیدی در مورد مشاغل و اهداف شرکتتان داشته‌باشند. شرکتتان وارد مرحله‌ای تازه شده است، مثل تغییر شهر و مکان شرکت، عبور از سقف پیش‌بینی شده فروش، بالا رفتن تعداد کارمندان و … . به نظر می‌رسد که بیزنس پلن قدیمی، بازتاب درستی از واقعیت امروز نیست، شاید قبلاً کار ضعیفی انجام می‌دادید، شاید همه چیز سریعتر از آنچه انتظار داشته‌اید تغییر کرده است و در حال حاضر طرح شما بی‌ربط با فعالیت فعلیتان می‌باشد. انواع بیزنس پلنانتخاب نوع بیزنس پلن مناسب، برای هر کسب و کار بسیار مهم است و بسته به اینکه می‌خواهید از این طرح چه استفاده‌ای نمایید و بازتاب چه ویژگی از کسب و کارتان باشد و مخاطب آن کیست، می‌تواند در اندازه و جزییات محتوایی هر بخش متفاوت باشد. از انواع طرح کسب و کار می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
طرح کسب و کار ناب طرح کسب و کار استاندارد طرح کسب و کار برای راه اندازی کسب و کار جدید طرح کسب و کار یک صفحه ای طرح امکان سنجی طرح داخلی طرح عملیات و یا برنامه سالانه برنامه رشد یا توسعه طرح استراتژیکحال که با مفهوم بیزنس پلن چیست آشنا شدید، برای توسعه و رشد هر چه بهتر کسب و کارتان توصیه می کنیم که به صورت ماهیانه به مرور بیزینس پلن خود بپردازید. با انجام این کار می توانید نتایج حاصل از فعالیت های اجرایی ماهانه کسب و کارتان را با روند و شاخص هایی که در بیزینس پلن مستند شده اند، را مقایسه نمایید.