سئو دانشی به روز و همواره در حال تغییر است. در این حوزه‌ی جذاب و چالش برانگیز با سوالات و ابهامات بسیاری روبرو می‌شویم که پاسخ گویی به آنها دشوار است. ولی در میان همه این سوالات پاسخ دادن به این سوال از همه سخت تر است؛ “هزینه انجام پروژه سئو چقدر است؟”
در دنیای اقصاد و بازاریابی روش‌های متعددی برای قیمت گذاری محصولات و خدمات وجود دارد که هرکدام در شرایط خاصی می‌توانند بهترین انتخاب برای کسب و کار شما باشند. بیشتر این روش‌ها در حوزه سئو قابل استفاده نیستند چرا که عملا فاکتوری به نام “میزان موفقیت” همه معادلات را برهم می‌زند.
در دید بسیاری از متخصصین و کارفرمایان رسیدن به موفقیت به قدری مهم است که حتی صحبت در مورد چگونگی انجام سئو سایت را به حاشیه می‌برد. به واسطه سال‌ها فعالیت جدی در حوزه سئو و ارائه خدمات حرفه‌ای در مشاوره و اجرا، بارها با چنین شرایطی روبرو شده‌ایم و البته هنوز هم قادر به ارائه یک پاسخ دقیق و یکتا برای قیمت گذاری خدمات سئو نشده‌ایم! می‌دانم عجیب است ولی واقعیت همین است.
در این مقاله قصد داریم با بررسی ادبیات رایج در ایران، مدل‌های مختلف قیمت گذاری را به شما معرفی کرده و معایب و مزایای هرکدام را بررسی کنیم.
1- براساس جایگاه کلمات کلیدیهدف گذاری بر روی عباراتی خاص و پرجستجو را میتوان یکی از رایج ترین روش‌ها برای تعیین قیمت پروژه سئو دانست. در این مدل لیستی کوتاه از کلمات کلیدی توسط کارفرما ارائه شده و ملاک موفقیت پروژه را بهبود رتبه در آنها و رسیدن به جایگاهی مشخص در نظر می‌گیرند.
این روش قیمت گذاری معمولا ریسک و استرس زیادی را به متخصص سئو تحمیل می‌کند چرا که در صورت نرسیدن به هدفِ از پیش تعیین شده عملا درآمدی برای او حاصل نمی‌شود.
دلیل وجود این ادبیات را میتوان تجربه‌های تلخ کارفرما در همکاری‌های گذشته دانست. بله، انجام پروژه سئو با شرکت یا اشخاص متعدد و صرف هزینه‌های بسیار که بازخورد مثبتی را به همراه نداشته است، موجب می‌شود تا کارفرما به جای تمرکز بر معیارهای اصلی موفقیت جایگاه خود در یا چند عبارت پرجستجو را ملاک ارزیابی عملکرد متخصص سئو بداند.
چه کسانی حاضر به تضمین رتبه در سئو هستند؟افرادی که در حوزه سئو خبره هستند و تجربه اجرای چندین پروژه موفق یا شکست خورده را داشته باشند، به خوبی می‌دانند که ارائه تضمین مالی به کارفرما برای رسیدن به رتبه 1 گوگل یا هر جایگاه دیگری در صفحه اول نتایج جستجو، از نظر اخلاقی و قانونی درست نیست. در نتیجه تمایلی به پذیرش پروژه‌هایی با این طرز تفکر ندارند.
در مقابل، افرادی که به تازگی به حوزه سئو وارد شده‌اند و برای انجام پروژه‌های کوچک هزینه‌های پایینی را اعلام می‌کنند؛ چنین مشتریانی را یک فرصت طلایی برای کسب درآمد بالاتر و یا حداقل کسب تجربه‌ای ارزشمند می‌دانند. سئو تضمینی تجربه‌ای‌ست که حتی در صورت شکست پروژه نیز برای آنها ارزشمند است.
چرا قیمت‌گذاری براساس رتبه خطرناک است؟موفقیت یک پروژه سئو در گرو رسیدن به رتبه بالا در یک یا چند کلمه مشخص نیست! برای کسب جایگاه در عبارات ارزشمند (پر رقابت و با جستجوی زیاد) ابتدا باید فعالیت‌های خود را به طیف وسیعی از عبارات و مفاهیم مرتبط با کسب و کار خود گسترش دهیم. در غیر اینصورت حتی اگر به جایگاه مورد نظر خود برسیم دوام و پایداری آن بسیار کوتاه خواهد بود.
در این مدل قیمت گذاری معمولا کارشناس سئو تمام تمرکز خود را بر روی این عبارات معطوف می‌کند. در نتیجه؛
]لینک‌سازی خارجی (سفید و سیاه) مهمترین ابزار در دسترس برای او خواهد بود چرا که در مدتی کوتاه تاثیری ملموس را ایجاد خواهد کرد.
]با تاکید بر لینک‌سازی خارجی و نبود تمرکز بر تولید محتوای ارزشمند شاهد رشد سریع سایت در کلمات کلیدی هدف خواهیم بود ولی هرچقدر که در این مسیر پیش برویم ریسک جریمه توسط گوگل و از دست رفتن ناگهانی جایگاه افزایش می‌یابد.
2- براساس آمار ورودی از گوگلدر این روش به جای تمرکز بر تعداد محدودی از کلمات، هدفی مهم‌تر که جذب مخاطب از گوگل و تبدیل آن به مشتری است را دنبال می‌‌کنیم. این کار با استناد به آمار ارائه شده توسط ابزار Google Search Console و بررسی تغییرات آن انجام می‌شود.
معمولا شرکت‌هایی که تجربه کسب جایگاه در عبارات طولانی را داشته و به خوبی ارزش این مدل هدف گذاری را درک کرده‌اند از این روش برای تعیین قیمت خدمات سئو استقبال می‌کنند.
مشکل قیمت گذاری براساس آمار بازدید چیست؟
این مدل قیمت گذاری برای کسب و کارهای رو به رشد منطقی و قابل قبول است ولی بعد از چند ماه فعالیت و رسیدن به جایگاه مطلوب دیگر افزایش ورودی از گوگل نمی‌تواند یک هدف معنادار باشد.
تصور کنید که سایت شما در بسیاری از کلمات به رتبه‌های اول تا سوم نتایج جستجو رسیده است، آیا در این نقطه پتانسیل افزایش ورودی از گوگل وجود دارد؟ احتمالا خیر. نتیجه چیزی جز کاهش درآمد متخصص سئو و دلسرد شدن از ادامه همکاری نیست.
]خوب است به یاد داشته باشیم که حفظ جایگاه دشوارتر از رسیدن به رتبه 1 گوگل است. رسیدن به رتبه‌های بالا برای سایت شما به معنی از دست رفتن جایگاه و بازدید برای رقبا بوده و همین امر موجب می‌شود که فعالیت‌های خود را جدی‌تر از گذشته دنبال کنند.
] صداقت فدای رسیدن به اهداف می‌شود!در برخی موارد مشاهده می‌شود که متخصص یا شرکت ارائه دهنده خدمات سئو به دلیل عدم پیش‌بینی درست از رشدِ احتمالی (حتی با انجام اصولی سئو سایت) موفق به انجام تعهد خود در حوزه افزایش بازدید نمی‌شود. در نتیجه برای رسیدن به اهداف از پیش تعیین شده از روش‌هایی فریبنده مانند؛ افزایش ورودی گوگل با استفاده از ربات یا هدف گذاری بر روی کلمات پرجستجو، کم رقابت و البته کم ارزش استفاده می‌کند.
در مجموع میتوان گفت این مدل از تعیین هزینه انجام سئو نیز مشکلات متعددی را برای کافرما و مجری به همراه خواهد داشت که نمی‌تواند روشی مطمئن و بی‌نقص باشد.
3- تعیین هزینه سئو با توجه به میزان فروششاید جذاب‌ترین و البته پیچیده‌ترین روش قیمت گذاری توجه به میزان فروش و رشد واقعی کسب و کار باشد.
به عنوان مثال در یک فروشگاه اینترنتی میتوان با استفاده از ابزارهای تحلیلی مانند Google Analytics آمار دقیقی از خریدهای انجام شده به واسطه ورودی گوگل به دست آورد. در نتیجه همان ابتدای پروژه برآورد درستی از میزان فروش فعلی تهیه شده و با تمرکز بر سئو اهداف آینده تعیین می‌شود.
در این مدل کسب رتبه در یک یا چند عبارت به متخصص سئو تحمیل نشده و از طرف دیگر افزایش بازدید از طریق عبارت‌هایی پرجستجو ولی کم ارزش هزینه‌های کارفرما را بی نتیجه نمی‌کند.
زمانیکه متخصص سئو رویکردی از این جنس دارد، در عمل به شریک آن کسب و کار تبدیل شده و در موفقیت و شکست آن سهیم می‌شود.
چه زمانی میزان فروش معیار درستی برای قیمت‌گذاری نیست؟این روش نیز محدودیت‌ها و مشکلاتی را به همراه خواهد داشت. در یک فروشگاه اینترنتی که فرآیند خرید به صورت کاملا آنلاین انجام شده و هیچ کانال بازاریابی دیگری ندارد به دست آوردن تخمین دقیق از میزان فروش (ناشی از سئو) امکان پذیر است.
به عنوان مثال برای یک آموزشگاه که فرآیند ثبت نام خود را به صورت حضوری انجام داده و هدف اصلی آن از سئو افزایش آگاهی عمومی نسبت به برند یا بیشتر شدن تعداد تماس‌های تلفنی است نمیتوان به درستی تاثیر سئو بر میزان ثبت نام را بررسی کرد.
از طرف دیگر ممکن است که کارفرما علاوه بر سئو در حوزه‌های دیگری نیز مانند ایمیل مارکتینگ، شبکه‌های اجتماعی، تبلیغات بنری و … نیز فعالیت داشته باشد که تفکیک اثربخشی آنها از سئو بسیار دشوار است.
معمولا در شروع همکاری همه چیز شفاف و قابل اندازه‌گیری به نظر می‌رسد ولی هر چقدر که تاثیر سئو بر فروش یک سایت بیشتر شود تعهد کارفرما نسب به قرارداد کاهش می‌یابد و در بسیاری موارد با گذشت زمان متخصص سئو را در موفقیت‌های بزرگتر سهیم نمی‌داند. در نتیجه با اعلام فروش پایین‌تر یا هزینه‌هایی که برای مجموعه انجام می‌دهد تلاش می‌کند تا دستمزد متخصص سئو را کاهش دهد.
در مجموع میتوان گفت که توجه به میزان فروش برای تعیین قیمت یک پروژه سئو نیازمند پختگی هر دو طرف و اعتماد بالا میان کارفرما و متخصص است در غیر اینصورت دوام بالایی نخواهد داشت.
4- برآورد هزینه برای خدمات ارائه شدهروشن، قابل اندازه‌گیری و بدون مناقشه! زمانی که هزینه‌ها براساس خدمات انجام شده تعیین می‌شود عملا هیچ راهی برای عدم موفقیت پروژه و یا تحمیل هزینه‌های اضافی به مجری و کارفرما وجود ندارد.
در این روش ابتدا وضعیت سایت و رقبای اصلی به صورت دقیق بررسی شده و فعالیت‌های مورد نیاز برای بهبود وضعیت سئو در قالب یک پروپوزال ارائه می‌شود.
خدمات سئو را میتوان به سه دسته اصلی تقسیم نمود که عبارتند از:
سئو تکنیکال: کلیه تغییرات و اصلاحاتی که در ساختار صفحات و کدنویسی آنها انجام می‌شود تا ربات‌های گوگل درک بهتری از محتوا و هدف سایت شما داشته باشند. بهینه سازی سایت از نظر سرعت، بهبود نمایش در موبایل، نشانه گذاری استاندارد و استفاده صحیح از تگ‌های HTML را میتوان برخی از مهمترین فعالیت‌ها در این بخش دانست.
بازاریابی محتوا: هر فعالیتی که از جنس نگارش متن، تولید تصویر و ویدئو، برچسب گذاری و دسته بندی و یا حتی کامنت مارکتینگ باشد را میتوان در دسته بازاریابی محتوا قرار داد. این فرآیند از تدوین یک استراتژی محتوایی دقیق آغاز شده و در قالب تولید مقالات و نگارش محتوای محصولات اجرا می‌شود.
لینک‌سازی: فعالیت‌های ما در خارج از سایت خودمان با هدف بهبود سئو را اصطلاحا Off Page می‌نامیم. لینک‌سازی دستی، فعالیت در شبکه‌های اجتماعی، خرید بک لینک و خرید رپورتاژ آگهی از رایج‌ترین تکنیک‌ها در این بخش هستند.
حالا که تفکیک درستی از فعالیت‌های مورد نیاز انجام شده است؛ میتوان به جدول زمان‌بندیِ اجرایی و تعیین هزینه منطقی برای هرکدام رسید. به طور مثال فعالیت‌های ما در سئو تکنیکال روزی به پایان می‌رسد یا در همان یک یا دو ماه اول تکلیف آن روشن می‌شود، در نتیجه نیازی به دریافت هزینه اضافی در ماه‌های آتی پروژه نیست.
]با این مدل قیمت گذاری کارفرما به درستی می‌داند که هر ماه چه خدماتی را دریافت خواهد کرد و چه هزینه‌ای برای آن می‌پردازد. ولی مشکل اصلی تخمین میزان موفقیت است!
]در هیچ کجا صحبتی از دستاوردهای این همکاری و تعهداتی برای رشد کسب و کار نشده است پس؛
چطور میتوان عمکلرد متخصص سئو را ارزیابی کرده و به ادامه همکاری امیدوار بود؟در این شرایط باید به گزارشات مرحله‌ای و رشد ماهانه سایت توجه نمود. در پروپوزالی که همان ابتدا تهیه می‌شود تخمینی از میزان رشد احتمالی ارائه می‌گردد ولی متخصص سئو تضمینی برای رسیدن به آن به کارفرما نمی‌دهد. در واقع تضمین اصلی را کیفیت ارائه خدمات و گزارشات ماهانه تعیین می‌کند.
در ابتدای هر ماه لیست خدمات و هزینه‌های متناسب با هرکدام اعلام شده و در پایان ماه گزارشی از تاثیر آنها بر سئو و بهینه سازی سایت ارائه می‌گردد. اگر کارفرما قانع شود که فعالیت‌های متخصص موجب بهبود سئو و رشد کسب و کار شده است هیچ دلیلی برای قطع همکاری نخواهد داشت و هرزمان که این فرآیند مطلوبِ او نباشد می‌تواند در مورد عدم همکاری تصمیم‌گیری کند.
در نتیجه، مهمترین عامل برای موفقیت این روش، اثربخش بودن فعالیت‌ها و ارائه گزارشات تحلیلی و قابل دفاع است. این روند موجب می‌شود که کارشناس سئو همیشه ایده‌ها و ابزارهای جدیدی را برای رشد کسب و کار شما به کار گرفته و هرگز دچار روزمرگی یا کاهش اولویت در مقایسه با پروژه‌های دیگر خود نشود.
آیا میتوان در قیمت گذاری یک پروژه سئو این روش‌ها را ترکیب کرد؟بله میتوان چندین مدل قیمت گذاری دیگر پیشنهاد داد یا ترکیبی از همه مدل‌های ذکر شده را به کار بست ولی باید دقت کنیم که در چه مرحله‌ای از سئو هستیم و چه میزان اعتماد میان کارفرما و مجری وجود دارد. به عبارت دیگر هر یک از این روش‌های قیمت گذاری می‌توانند در مرحله‌ای از همکاری کارفرما با متخصص سئو کارآمد باشند.
موفقیت پروژه سئو در گرو اعتماد و همکاری میان کارفرما و مجری است و برای رسیدن به این اعتماد متقابل باید مسیری منصفانه را همراه با رشد کسب و کار ترسیم کنیم.
پیشنهاد ما طراحی یک مسیر هدفمند برای همکاری است که می‌تواند (فقط به عنوان نمونه) به شکل زیر تقسیم بندی شود:
1- شروع همکاریدر شروع یک پروژه شفاف‌ترین مدل قیمت گذاری را پیشنهاد می‌دهیم یعنی تعیین هزینه پروژه سئو براساس خدمات ارائه شده. این فرآیند بسته به نوع کسب و کار و زمینه فعالیت می‌تواند در یک بازه 3 تا 6 ماهه انجام شود.
بیشتر فعالیت‌ها در این مرحله از نوع سئو تکنیکال و بازاریابی محتوا خواهد بود چرا که تعیین هزینه و ارزیابی عملکرد در آنها کاملا روشن است.
2- کسب رضایت کارفرماپس از رسیدن به دستاوردهایی قابل دفاع، شناخت متخصص سئو از حوزه کاری شما و البته جلب رضایت کارفرما از خدمات ارائه شده میتوان مدل قیمت گذاری و همکاری را بهینه کرد. پیشنهاد ما در این مرحله هدف گذاری بر روی افزایش آمار بازدید از گوگل با سنجه‌هایی مشخص و قابل دفاع است.
برای این فرآیند با توجه به موفقیت‌های مرحله قبل و میزان رقابت میتوان بازه 3 تا 9 ماه را در نظر گرفت. فعالیت‌های مربوط به بازاریابی محتوا همچنان ادامه خواهد داشت ولی لینک سازی یک ابزار کمکی برای رسیدن به اهداف بزرگتر است.
3- کسب اعتماد کارفرمااگر به این مرحله رسیده‌اید یعنی که در دو بخش قبلی موفقیت‌های چشم گیری کسب شده است و حالا کارفرما نه تنها از خدمات دریافت شده رضایت دارد بلکه به متخصص سئو اعتماد کرده است. از اینجا به بعد میتوان بر روی عبارات کلیدی و رتبه احتمالی که میتوان به آن رسید هدف گذاری کرد.
از طرفی اعتماد کارفرما و از طرف دیگر شناخت متخصص سئو از کسب و کار او موجب می‌شود تا برآوردهای انجام شده منطقی و در دسترس باشند. حتی در بسیاری از پروژه‌ها تضمین ارائه شده به کارفرما از جنس برگشت پول نیست بلکه نوعی از جایزه یا پرداخت بیشتر برای دست‌یابی به اهداف پروژه است.
بازاریابی محتوا هرگز متوقف نمی‌شود ولی نوع اجرا و اهدافی که دارد تغییر خواهد کرد. برای رسیدن به اهداف بزرگتر لینک سازی خارجی نقش مهمی خواهد داشت و در این مرحله که معمولا 3 تا 6 ماه زمان نیاز دارد یکی از مهمترین ابزارهای سئو است.
4- کسب اعتماد متخصص سئوتا اینجا مسیر همکاری با هدف موفقیت پروژه و رضایت و اعتماد کافرما برنامه‌ریزی شده است ولی همه چیز به جذب کاربر از طریق گوگل و کسب رتبه در نتایج جستجو ختم نمی‌شود.
کسب و کار شما امروز به درآمدزایی رسیده است و می‌تواند با سرمایه‌گذاری بیشتر و انجام تغییراتی در طراحی، ادبیات، قیمت‌گذاری محصولات و البته مسیر حرکت کاربر در سایت بهره بیشتری از این حجم بالای بازدیدکننده داشته باشد.
با توجه به همکاری انجام شده در چندین ماه گذشته متخصص سئو به کارفرما اعتماد می‌کند و از قالب ارائه خدمات با هدف رتبه و بازدید به مرحله مشارکت و تمرکز بر فروش وارد می‌شود. در واقع در موفقیت و شکست پروژه سهیم می‌شود.
معمولا پروژه‌هایی که به این سطح از همکاری می‌رسند تا زمانی بسیاری طولانی ادامه خواهند داشت و نمیتوان نقطه پایانی برای آن تصور کرد. متخصص سئو تمرکز خود را بر ارتقا و حفظ رتبه قرار داده و در کنار آن با شناختی که از مخاطب و محصول شما پیدا کرده است، ارائه مشاوره تخصصی برای بهبود کسب و کار را نیز آغاز می‌کند.
شاید این مسیر کمی ایده‌آل و یا حتی به دور از واقعیت به نظر برسد، بله حق با شماست؛ پروژه‌های کمی شانس رسیدن به این سطح از همکاری را دارند ولی به شما اطمینان می‌دهیم که امکان پذیر است.
مجموعه وبسیما مفتخر است که تا سال 98، 6 پروژه موفق را به این مرحله از همکاری رسانده و هم اکنون چندین پروژه بزرگ و کوچک دیگر را در مراحل 3 گانه قبلی اجرا می‌کند.
سخن پایانیآنچه در این مقاله مطالعه کردید حاصل تحقیق و تجربه ما در طی سال‌ها فعالیت حرفه‌ای و ارتباط با کسب و کارهای بزرگ، استارتاپ‌ها و شرکت‌های خصوصی مطرح بوده است ولی به این معنی نیست که هیچ روش قیمت گذاری دیگری برای پروژه‌های سئو وجود ندارد یا اگر هست نمی‌تواند موفق باشد.
]روابط انسانی، صداقت، تعهد و مسئولیت‌پذیری را نمیتوان قیمت گذاری کرد. اگر به عنوان یک متخصص سئو بتوانیم این ویژگی‌های مثبت را در کنار دانش و تخصص خود به کارفرما اثبات کنیم دیگر قیمت پروژه سئو دغدغه او نخواهد بود.
]به نظر شما کدام یک از این مدل‌های قیمت گذاری می‌توانند انتخاب مناسبی برای پروژه‌های سئو باشند؟ شما تجربه مثبت یا منفی از چه روش‌هایی را داشته‌اید؟ چه مدل دیگری را میتوان به این لیست اضافه کرد؟ نظرات خود را در همین صفحه با ما به اشتراک بگذارید تا با استفاده از تجربیات ارزشمند شما به یک راه حل قابل اعتماد و اجرایی برسیم.