سرفصل های مقاله
5 / 5 ( 1 امتیاز )
در دنیای امروز کمتر کسی است که در سازمانی مشغول به کار باشد و حداقل یکبار به واحد مدیریت منابع انسانی یا Human Resource Management که به اختصار HRM گفته می‌شود مراجعه نکرده باشد. در این مقاله سعی می کنیم صفر تا صد مدیریت منابع انسانی را توضیح دهیم و امیدواریم تا پایان این مقاله را مطالعه کنید.
مدیریت منابع انسانی چیست؟مدیریت منابع انسانی فعالیتی در درون سازمان است که شامل کارهای مربوط به استخدام، تمامی امور مربوط به حضور کارمندان در سازمان و در واقع مدیریت کارمندان در سازمان می باشد.
مدیریت منابع انسانی HRM اغلب به شکل منابع انسانی (Human Resource یا HR) یاد می‌شود. واحد منابع انسانی یا HR یک شرکت یا سازمان معمولا وظیفه ایجاد، اجرا و نظارت بر سیاست‌های حاکم بر کارمندان و تمامی ارتباط سازمان با کارمندان خود را بر عهده دارد.
اصطلاح منابع انسانی یا HR برای اولین بار در اوایل دهه 1900 و سپس به طور گسترده تر در دهه 1960 مورد استفاده قرار گرفت تا به طور کل افرادی که برای یک سازمان کار می‌کنند را توصیف کنند و با گذشت زمان و پیشرفت های این علم، به شکل امروزی به واحدی که مسئول مدیریت امور کارمندان است اطلاق می‌شود.
مدیریت منابع انسانی در واقع مدیریت کارمندان با تاکید بر کارمندان به عنوان دارایی در کسب و کار است. در این راستا گاهی اوقات با عنوان مدیریت سرمایه انسانی (Human Capital Management) که به اختصار به صورت HCM مطرح می‌گردد، نامبرده می‌شود.
به مانند سایر دارایی های تجاری، هدف از استفاده از کارمندان، کاهش ریسک و به حداکثر رساندن بازده سرمایه‌گذاری است. علاوه بر این، مدیران منابع انسانی در کنار مدیران ارشد، مسئول ایجاد فضایی با روحیه خوش‌بینی، قابل اعتماد و پویا برای کارمندان هستند که این مهم با تعریف درست ارزش های سازمانی و احترام در بین کارمندان فراهم می‌گردد.
اهداف مدیریت منابع انسانیاهداف مدیريت منابع انساني را می‌توان به چهار دسته تقسیم کرد:
اهداف اجتماعیاقداماتی انجام می شود که پاسخگوی نیازهای اخلاقی و اجتماعی یا چالش های شرکت و کارمندان آن باشد که شامل موارد قانونی مانند فرصت برابر و حقوق برابر برای کار برابر است.
اهداف سازمانیاقداماتی که کارآیی سازمان را تضمین می‌کند. این اقدامات شامل آموزش، استخدام کارمندان مناسب و متناسب با میزان کار موجود و همچنین حفظ و نگه داشت کارمندان است.
اهداف عملکردیدستورالعمل هایی که برای حفظ عملکرد درست بخش منابع انسانی در سازمان به کار می‌رود شامل اطمینان از اینکه آیا منابع و امکاناتی که در اختیار واحد منابع انسانی قرار دارد به طور کامل و به درستی به امور اختصاص یافته و کارآیی لازم را دارد؟
اهداف شخصیمنابعی که برای پشتیبانی و حمایت از اهداف شخصی کارمندان استفاده می‌شود. شامل ارائه فرصت آموزش یا پیشرفت شغلی و همچنین حفظ رضایت کارمندان است.
بخش‌های مدیریت منابع انسانیمدیریت منابع انسانی را می‌توان به بخش‌های کوچکتر تقسیم کرد که به طور معمول دو سطح پیش از اشتغال افراد و حین اشتغال شان را پوشش می‌دهد و شامل موارد زیر می‌باشد:
استخدام، ورود و حفظ و نگهداشت مدیریت استعداد و مدیریت نیروی کار تعیین شرح شغل و شرح وظایف و مسیر پیشرفت شغلی جبران خدمت و و پاداش و مزایا انطباق و پیاده‌سازی قانون کار مدیریت اجرایی آموزش و توسعه برنامه ریزی جانشین پروری تعامل و شناخت کارمندان تیم سازی نرم افزارهای مدیریت منابع انسانیدر بیشتر زمینه های مدیریت منابع انسانی نرم‌افزارهای پیشرفته وجود دارد که فرایندهای منابع انسانی را به صورت خودکار انجام می‌دهد. به عنوان مثال نرم‌افزارهای بررسی رزومه ها و استخدام کاندیداهای شغلی شاهد رشد چشمگیری بوده که به کارفرمایان و کارجویان کمک می‌کند تا تمام امور مربوط به استخدام به طور الکترونیکی انجام پذیرد. یکی از بخش نرم افزارهای ERP را نرم افزار مدیریت منابع انسانی تشکیل می دهد.
اهمیت مدیریت منابع انسانیاعضای تیم مدیریت منابع انسانی موظفند که در مورد وجود بیانیه ماموریت سازمان، چشم انداز و ارزش های مشترک در سازمان اطمینان حاصل کنند و با این کار کارمندان برای وظایف خود دلیل قابل قبول میابند زیرا این عناصر مشترک، الهام بخش هستند و به کارمندان کمک می‌کنند تا خود را بخشی از یک کل بزرگتر از خود بدانند و احساس مفید بودن داشته باشند.
نقش مدیریت منابع انسانی مدیریت افراد در جهت رسیدن به اهداف و ماموریت سازمان و تقویت فرهنگ سازمانی است. در واقع زمانیکه مدیريت منابع انساني در سازمان به طور اثربخش انجام شود، مدیر منابع انسانی (HR) می‌تواند با استخدام نیروهای متخصص جدید که مهارت های لازم برای دستیابی به اهداف سازمان را دارند به آموزش و توسعه کارمندان فعلی سازمان نیز کمک کند.
باید بدانیم که یک سازمان تنها به اندازه کارمندان خود خوب است و این واقعیت، اهمیت مدیریت منابع انسانی را در حفظ و بهبود سلامت و وضعیت یک کسب و کار نشان می‌دهد.
علاوه بر این مدیران منابع انسانی می‌توانند با بررسی بازار کار کمک کنند تا سازمان از نظر جذب نیرو در شرایط رقابتی موفق‌تر ظاهر شود و برای کارجویان جذاب‌تر باشد که شرایط جبران خدمت و پاداش و مزایا یکی از مهم‌ترین عواملی است که باعث ایجاد رضایت و جلوگیری از خستگی و فرسودگی کارمندان می‌شود.
ارتباط مدیر منابع انسانی با سایر مدیراندر واقع بعضی از کارهای مدیريت منابع انساني توسط مدیرانی که به طور مستقیم با کارمندان در ارتباطند و مسئول ایجاد انگیزش، مشارکت اثربخش و بهره‌وری بالاتر کارمندان هستند، انجام می‌پذیرد.
همچنین امروزه بعضی از سازمان‌ها بخشی از فعالیت های مدیريت منابع انساني را به شرکت هایی که به طور تخصصی در این زمینه فعالیت دارند، برونسپاری می‌کنند و یا از مشاوران متخصص کمک می‌گیرند و این کار باعث می‌شود تا اعضای تیم مدیریت منابع انسانی درون سازمان بتوانند کارهای مهمتر که نیاز به شناخت کامل سازمان و حضور در سازمان دارند را با تمرکز بیشتر انجام دهند.
به طور معمول کارهایی چون، محاسبات حقوق و دستمزد، پیاده‌سازی سیستم مدیریت عملکرد، تولید دفترچه راهنمای کارمندان و قوانین سازمانی و … می‌توانند برونسپاری شوند.
انتظارات جدید از واحد منابع انسانیروزهایی که کارمندان HR اولویت ها، نیازها و برنامه‌هایشان را از تیم اجرایی سازمان دریافت می‌کردند، سپری شده و اکنون انتظار می‌رود تیم HR پشت میز تصمیم‌گیری قرار گیرند و فرآیندها، برنامه‌ها و راه حل های شغلی برای بهبود عملکرد کارمندان سازمان ارائه دهند و عملکرد افراد سازمان را به صورت موثر بهبود بخشند.
این رویکرد جدید به نقش مدیريت منابع انساني که در واقع جهت‌گیری استراتژیک بخش منابع انسانی است معیار مناسبی برای سنجش کیفیت کار واحد HR می‌باشد. در این رویکرد کارشناسان منابع انسانی موظفند با حفظ امنیت کارفرما و شرکت خود در برابر دادخواست ها و هرج و مرج های ناشی از کار به درستی مسائل را برطرف کنند و در واقع بتوانند به صورت متعادل بین تمامی ذینفعان شرکت تصمیم‌گیری و عمل نمایند که این ذینفعان شامل مشتریان، هیئت مدیره، صاحبان، سهامداران، مدیران و کارمندان شرکت هستند.